"Azərbaycan xalqının gələcəyi, müstəqil Azərbaycanın gələcəyi gənclərin bu gün aldıqları bilik, təhsil və tərbiyədən asılıdır." Heydər Əliyev

Tarixi hadisələr və kəşflər

                               ''Vaksin'' sözünün yaranması.
XIV-XVIII əsrlərdə  taun,çiçək və vəba epidemiyaları insanların kütlevi tələfatına səbəb olurdu.Təkcə XIV əsrde taun epidemiyasından 25 milyon adam ölmüşdür.Bokkaçonun Dekameron adlı əsərində taun epidemiyasının törədiyi fəlakət ətrafında təsvir olunur.Bəzi dövlətlərdə taun,çiçək, və vəba xəstəliyinin adı vahiməli olduğu üçün adlarını çəkənlər də cərimə edilirdi.
XVII əsrdə yaşamış ingilis alimi E.Cenner bir qadından insanın çiçek xəstəliyi ilə yoluxduğunu eşitmişdir.Sonra alim öyrəndi ki,qadının Vokna adlı inəyi çiçək xəstəliyinə yoluxmuş,qadın isə həmin inəyin xəstəliyini keçirmişdi.Cenner şahidlərinin iştirakı ilə 18 yaşlı oğlanı əvvəlcə inək çiçəyi,15 gündən sonra isə əsl insan çiçəyi ilə yoluxdurur.Uşaq insan çiçəyi ilə xəstələnmir.Bu böyük qələbə idi.Dünyanın bütün ölkələrində Cennerə çoxlu məktublar gəlir və Cennerdən kömək istəyirdilər.Beləliklə yolxucu xəstəliklərə qarşı peyvəndlərin vaksinlərin hazırlanmasının başlanğıcı qoyulmuş və VAKSİN sözü də həmin inəyin adından götürülmüşdür.

                             Dünyada ən böyük atlas.

 Dünyada ən böyük atlas Berlin dövlət kitabxanasında saxlanılır.Atlasın hündürlüyü 1m 70sm eni 2m 20sm,yaşı 200 ile yaxındır.Bu kitabxanada 8min atlas saxlanılır.Bundan başqa 7min nüsxə müxtəlif kartoqrafik ədəbiyyatlar saxlanılır.Bu kolleksiyanı 1661-ci ildən yığmağa başlamışlar.

                            
                          Dənizsuyunu süzüb içmək olarmı?
Bəli olar.Bele bir parçanı C.M.Kirov adına Leninqrad toxuculuq inistutunun əməkdaşları yaratmışlar.Onlar suda həll edilmiş müxtəlif maddələri cuzi mıqdarını tuta bilən gözəl bir materia hazırlamışlar.Bu lifdən toxunmuş parçaların köməyi ilə təmizləmək və çox zəif məhlullardan qiymətli maddələr almaq olar.Həmin inistutda başqa bir sehirli parçada yaradılmışdır.Mikrobları məhv etmek xassəsi olan bu parçadan yeyinti sənayesi işçiləri və uşaq müəssələrinin işçiləri üçün paltar tikmək olar.Bu parçadan içməli suyu təmizləmək üçündə istifadə edilir.
                                                  Mirvari 
200-250  ildən  sonra  toza  çevrilir. 450  karat (90 qr) ağırlığında  olan  ən  böyük  mirvari  Londonda  Kral  muzeyində  saxlanılır;
                                                  Kitab
Ən  böyük  kitab  17-ci  əsrdə  nəşr  olunmuş  və Berlin  dövlət  kitabxanasında  saxlanılan,  coğrafiya  atlası  sayılır. Bu  böyük  cildin  hündürlüyü  2  m  eni  1 m.dir. Dünyada  ən  bahalı  kitab  isə,  Amerika  muzeylərinin  birindən  200 min  dollara  alınan  TÖVRATDIR
                                        Zəffol yağı
Elə  bir  adam  tapılmaz  ki,  yağda  qızardılmış  kartofu  sevməsin. Lakin  kartofu  qızartmaq  üçün  işlədilən  yağ  qara  ciyər  və  mədə  xəstəlikləri  olan  adamlara  pis təsir  edir.Elə  buna  görə  də  Hollandiya  mütəxəssisləri  kartofu  yağsız  qızartmaq  üçün  vasitə  tapmışlar.Soyanın  tərkibindəki bəzi  maddələrdən  hazırlnmış  süni  yağ  “zəffol”  adlanır. Zəffol yağı  ilə  kartofdan  başqa  ət  və  tərəvəz  də  qızartmaq  olur.
                                        
                                        Penisillin 
                                                                                                                                                                                                                                                    
Bir dəfə ingilis alimi  Aleksandr  Fleminq  termostatdan stafilokokk əkilmiş fincanı  çıxartdıqda görmüşdü ki,əkdiyi mikroblar ərimiş ,yetişməmişdir.Əksinə fincanı kif basmışdı (göbələklər yetişmişdi).Fleminq bunu öyrənərək müəyyən etmişdi ki, bu  penisillin növünə aid göbələkdir. Bu cür göbələklər  mikroblara təsir edən maddə ifraz edir ki,bu da penisillin adlanır. 

                      1May
1May  bayramı ilk dəfə 1890- ci ildə İngiltərədə, Almaniyada ,Fransada və başqa  ölkələrdə Rusiyada 1891-ci ildə Peterburqda , Bakıda isə 1902-ci ildə keçirilmişdir.
                     
             Əlifba
Ən qədim əlifba Suriyanın Aralıq dənizi sahilindəki Lattakiya limanı yaxınlığında aparılmış qazıntı  zamanı tapılmışdı.Həmin əlifba 32 hərifdən ibarətdir.                                                                


A.B. Vişnevski adına Cərrahiyyə İnstitutunda elektron hesablayıcı maşın 200 xəstədə anadangəlmə ürək  çatışmamazlığı olduğunu müəyyən etmişdir. Bu faktın 90% -i düz çıxmışdır.Bəzi hallarda  maşının irəli sürdüyü fikirlə həkimlərin  fikri bir-birindən fərqlənmiş,lakin cərrəhiyyə zamanı maşının verdiyi diaqnozun düz olduğu  təsdiq edilmişdir.

                                                         Tunel

İlk yeraltı tunel 1 km uzunluğunda olmuş və 4 min il bundan əvvəl İraqda Fərat çayının altından salınmışdır.           





Комментариев нет:

Отправить комментарий

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Krosword